Điều khoản về sự kiện bất khả kháng là một trong những điều khoản quantrọng trong hợp đồng thương mại. Tuy nhiên không phải ai cũng nắm rõ thế nào làsự kiện bất khả kháng, trách nhiệm pháp lý khi xảy ra trường hợp bất khả kháng.Trong bài viết này, Khánh An sẽ cùng bạn tìm hiểu về Sự kiện bất khả khángtrong hợp đồng thương mại.
Định nghĩa về sự kiện bấtkhả kháng chỉ được quy định chung trong "Bộ luật dân sự năm 2015”. Theo khoản 1Điều 156 Bộ luật dân sự 2015:
"Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thểlường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dung mọi biện pháp cầnthiết và khả năng cho phép”.
Từ định nghĩa trên, cóthể xác định một sự kiện được xem là sự kiện bất khả kháng khi đáp ứng các điềukiện sau:
Thứ nhất, đó là những sự kiện xảy ra một cách khách quan hay gọi làsự kiện khách quan, tức sự kiện đó nằm ngoài phạm vi kiểm soát của bên vi phạmhợp đồng. Ví dụ: Sự kiện bão, lũ, động đất, sóng thần...
Thứ hai, hậu quả của sự kiện không thể lường trước được tại thời điểmgiao kết hoặc trong quá trình thực hiện hợp đồng cho đến trước thời điểm xảy rahành vi vi phạm.
Thứ ba, hậu quả của sự kiện đó không thể khắc phục được mặc dù áp dụngmọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.
Chỉ khi đáp ứng đủ các điều kiện thì một sự kiện mới có thể được xem là bất khả kháng
Luật thương mại 2005 quyđịnh về sự kiện bất khả kháng ở các điều:
- Điều 294: Các trường hợpmiễn trách nhiệm đối với hành vi vi phạm;
- Điều 295: Thông báo vàxác nhận trường hợp miễn trách nhiệm;
- Điều 296: Kéo dài thờihạn, từ chối thực hiện hợp đồng trong trường hợp bất khả kháng.
Theo đó, bên vi phạm hợpđồng được miễn trách nhiệm khi hành vi vi phạm xảy ra do sự kiện bất khảkháng. Miễn trách nhiệm nghĩa là bên bi phạm hợp đồng sẽ không phải chịu bất cứhậu quả nào (phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại, …) của hành vi vi phạm xảy rado sự kiến bất khả kháng.
Tuy nhiên, bên vi phạm hợpđồng muốn được miễn trách nhiệm thì cần thông báo và xác nhận trường hợp miễntrách nhiệm như sau:
- Bên vi phạm hợp đồngphải thông báo ngay bằng văn bản cho bên kia về trường hợp được miễn trách nhiệmvà những hậu quả có thể xảy ra.
- Khi trường hợp miễntrách nhiệm chấm dứt, bên vi phạm hợp đồng phải thông báo ngay cho bên kia biết;nếu bên vi phạm không thông báo hoặc thông báo không kịp thời cho bên kia thìphải bồi thường thiệt hại.
- Bên vi phạm có nghĩa vụchứng minh với bên bị vi phạm về trường hợp miễn trách nhiệm của mình.
Như vậy, bên vi phạm phảicó sự thông báo ngay cho bên kia về trường hợp miễn trách nhiệm trong một khoảngthời gian thích hợp, nếu không thì vẫn phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại.Bên cạnh đó, nghĩa vụ chứng minh sự kiện bất khả kháng phụ thuộc vào bên vi phạm.
Nếu các bên thống nhất đượchành vi vi phạm xảy ra là do sự kiện bất khả kháng, ngoài việc miễn trách nhiệmcho bên vi phạm, các bên còn có thể thoả thuận kéo dài thời hạn thực hiện nghĩavụ hợp đồng. Nếu các bên không có thoả thuận hoặc không thỏa thuận đượcthì thời hạn thực hiện nghĩa vụ hợp đồng được tính thêm một thời gian bằng thờigian xảy ra trường hợp bất khả kháng cộng với thời gian hợp lý để khắc phục hậuquả, nhưng không được kéo dài quá các thời hạn luật định.
Việc miễn trừ trách nhiệmdo điều kiện bất khả kháng là một trong những điều kiện có lợi cho bên vi phạm,chính vì vậy nếu không quy định cụ thể, chặt chẽ về điều khoản bất khả kháng,các bên rất có khả năng lợi dụng điều khoản này cho hành vi không thiện chí thựchiện hợp đồng của mình.
Nếu chỉ dựa vào khái niệmtrong quy định pháp luật để áp dụng thì rất khó xác định sự kiện bất khả kháng,vì vậy các bên nên thỏa thuận về điều khoản bất khả kháng với nội dung:
- Định nghĩa về điều khoảnbất khả kháng: Nên cụ thể các trường hợp được coi là bất khả kháng trong điềukiện/hoàn cảnh của hai bên.
Ngoài ra các hiện tượngthiên nhiên và xã hội như: mưa, lũ, hỏa hoạn, bão, chiến tranh, đảo chính, đìnhcông, cấm vận, thay đổi chính sách của Chính phủ…các bên có thể thỏa thuận nhữngsự kiện như: thiếu nhiên liệu, mất điện, lỗi mạng...là sự kiện bất khả kháng đểmiễn trách nhiệm khi vi phạm.
- Cách xử lý những thiệthại do gặp phải sự kiện bất khả kháng.
Ví dụ: Bên vi phạm cóNghĩa vụ thông báo ngay hoặc trong thời hạn … ngày cho bên bị vi phạm bằng vănbản/thư điện tử; Các bên cần áp dụng tất cả các biện pháp có thể để hạn chế thiệthại gia tăng cho cả hai bên với tinh thần thiện chí, cùng hợp tác để giảm thiểutối đa mức độ vi phạm hợp đồng và thiệt hại cho bên bị vi phạm…
- Nghĩa vụ thông báo chobên bị thiệt hại của bên vi phạm, nghĩa vụ bồi thường, giảm trừ/miễn trách nhiệmtrong trường hợp bất khả kháng.
Ví dụ: Trường hợp mộtbên vi phạm do gặp phải sự kiện bất khả kháng, bên vi phạm có thể được miễntrách nhiệm bồi thường, trách nhiệm thanh toán chi phí phạt vi phạm, hoặc giảmchi phí bồi thường/phạt vi phạm.
Khánh An vừa cùng bạn đọcSự kiện bất khả kháng trong hợp đồng thương mại. Mong rằng bài viết đã cung cấpnhững kiến thức hữu ích cho bạn đọc.
Hiểu biết pháp luật ngàynay không chỉ cần thiết đối với các chủ doanh nghiệp, nhà đầu tư mà còn quan trọngvới tất cả mọi người. Bạn đọc đừng quên theo dõi Khánh An mỗi ngày để nâng caokiến thức pháp lý và chủ động bảo vệ tốt nhất quyền lợi của mình. Nếu có bất cứvướng mắc nào hoặc có nhu cầu soạn thảo hợp đồng, đừng ngại liên hệ với KhánhAn để được tư vấn trực tiếp.
CÔNG TY TNHH TƯ VẤN KHÁNH AN
Văn phòng: Toà nhà 88 Tô Vĩnh Diện, Khương Trung, Thanh Xuân, Hà Nội
Hotline: 02466.885.821hoặc 096.987.7894
Email:info@khanhanlaw.net
Website:https://khanhanlaw.com/