Luật viên chức mới nhất: Những thay đổi quan trọng cần biết

Trong bối cảnh cải cách bộ máy hành chính và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức đang được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm, Luật Viên chức sửa đổi, bổ sung mới nhất đã chính thức có hiệu lực, đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong hệ thống pháp lý điều chỉnh hoạt động của viên chức tại Việt Nam. Những thay đổi này không chỉ tác động sâu rộng đến quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của viên chức, mà còn tạo nên những chuyển biến đáng kể trong cách thức tuyển dụng, bổ nhiệm, đánh giá và xử lý kỷ luật đội ngũ này.

Việc nắm rõ các nội dung sửa đổi trong luật mới không chỉ giúp viên chức chủ động hơn trong việc thực thi công vụ, mà còn giúp các cơ quan, tổ chức có liên quan xây dựng và vận hành hệ thống quản lý nhân sự một cách minh bạch, hiệu quả. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp những điểm mới quan trọng nhất của Luật Viên chức vừa được ban hành, giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về định hướng, mục tiêu cũng như những tác động trực tiếp mà luật mang lại đối với hệ thống công chức, viên chức hiện nay.

Luật Viên chức mới nhất: Những thông tin cần biết

Luật Viên chức – văn bản pháp lý quan trọng điều chỉnh chế độ làm việc, quyền và nghĩa vụ của đội ngũ viên chức tại Việt Nam – được Quốc hội chính thức ban hành vào ngày 15/11/2010. Luật này quy định cụ thể về khái niệm viên chức, các nguyên tắc trong tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập.

Luật Viên chức 2010 chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2012, gồm 6 chương và 62 điều, đóng vai trò nền tảng cho việc xây dựng đội ngũ viên chức chuyên nghiệp, có trách nhiệm và tận tâm phục vụ nhân dân.

Theo quy định, viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng, và được hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị theo đúng quy định pháp luật.

Tính đến tháng 5/2024, Luật Viên chức 2010 vẫn đang là văn bản pháp lý có hiệu lực cao nhất trong lĩnh vực này. Mặc dù chưa có văn bản thay thế hoàn toàn, Luật đã được điều chỉnh, bổ sung một số nội dung quan trọng thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức năm 2019. Những điều chỉnh này đã góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về viên chức, phù hợp hơn với yêu cầu đổi mới và thực tiễn quản lý nhân sự khu vực công hiện nay.

Hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành Luật Viên chức mới nhất

Bên cạnh Luật Viên chức 2010 và các sửa đổi, bổ sung sau này, việc thực thi luật còn được cụ thể hóa qua nhiều văn bản dưới luật, bao gồm các nghị định và thông tư do Chính phủ và Bộ Nội vụ ban hành. Tính đến năm 2024, có khoảng 15 văn bản hướng dẫn chi tiết liên quan đến công tác tuyển dụng, sử dụng, đánh giá và xử lý kỷ luật viên chức.

Dưới đây là danh sách các Nghị định và Thông tư tiêu biểu, mới nhất đang có hiệu lực thi hành:

1. Các Nghị định quan trọng hướng dẫn Luật Viên chức:

• Nghị định 85/2023/NĐ-CP: Sửa đổi, bổ sung Nghị định 115/2020/NĐ-CP, quy định chi tiết về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức.
• Nghị định 71/2023/NĐ-CP: Sửa đổi, bổ sung Nghị định 112/2020/NĐ-CP về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức.
• Nghị định 48/2023/NĐ-CP: Điều chỉnh Nghị định 90/2020/NĐ-CP liên quan đến đánh giá, xếp loại chất lượng cán bộ, công chức và viên chức.
• Nghị định 115/2020/NĐ-CP: Quy định nền tảng về quy trình tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức.
• Nghị định 112/2020/NĐ-CP: Về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức.
• Nghị định 106/2020/NĐ-CP: Hướng dẫn xác định vị trí việc làm và số lượng người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập.
• Nghị định 90/2020/NĐ-CP: Về tiêu chí đánh giá, xếp loại chất lượng cán bộ, công chức, viên chức.
• Nghị định 161/2018/NĐ-CP: Sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến tuyển dụng, nâng ngạch và hợp đồng làm việc.
• Nghị định 88/2017/NĐ-CP: Sửa đổi Nghị định 56/2015/NĐ-CP về công tác đánh giá cán bộ, công chức, viên chức.
• Nghị định 56/2015/NĐ-CP: Quy định về việc đánh giá và phân loại chất lượng công chức, viên chức.
• Nghị định 41/2012/NĐ-CP: Về vị trí việc làm trong các đơn vị sự nghiệp công lập.
• Nghị định 29/2012/NĐ-CP: Quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức (nay đã được thay thế bởi Nghị định 115/2020/NĐ-CP).
• Nghị định 27/2012/NĐ-CP: Về xử lý kỷ luật và trách nhiệm bồi thường, hoàn trả của viên chức.

2. Các Thông tư hướng dẫn chuyên ngành:

• Thông tư 07/2019/TT-BNV: Hướng dẫn chế độ báo cáo thống kê và quản lý hồ sơ viên chức.
• Thông tư 15/2012/TT-BNV: Quy định chi tiết về tuyển dụng, ký kết hợp đồng làm việc và đền bù chi phí đào tạo, bồi dưỡng đối với viên chức.

Tổng hợp các Thông tư hướng dẫn thi hành Luật Viên chức

Để triển khai hiệu quả Luật Viên chức và các nghị định liên quan, nhiều Thông tư chuyên ngành đã được ban hành, quy định chi tiết về chức danh nghề nghiệp, chế độ làm việc, lương bổng, tuyển dụng và thăng hạng đối với viên chức trong các lĩnh vực như giáo dục, quốc phòng, tài chính, lao động – thương binh và xã hội,… Dưới đây là danh sách các thông tư tiêu biểu và còn hiệu lực:

1. Nhóm Thông tư quy định về chức danh, thăng hạng và tuyển dụng viên chức

• Thông tư 10/2018/TT-BNV: Mã số chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành giáo dục nghề nghiệp.
• Thông tư 03/2018/TT-BLĐTBXH: Tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức giáo dục nghề nghiệp.
• Thông tư 07/2018/TT-BNV: Bổ nhiệm và xếp lương chức danh nghề nghiệp giáo viên dự bị đại học.
• Thông tư 12/2018/TT-BGDĐT: Quy chế xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức giảng dạy trong cơ sở giáo dục đại học công lập.
• Thông tư 08/2018/TT-BGDĐT: Điều kiện, nội dung, hình thức xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giảng viên đại học công lập.
• Thông tư 18/2017/TT-BGDĐT: Quy định thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp giảng viên đại học công lập.
• Thông tư 05/2016/TT-BGDĐT: Thời gian tập sự theo chức danh nghề nghiệp giáo viên, giảng viên.
• Thông tư 08/2015/TT-BNV: Hướng dẫn thời gian tập sự, bổ nhiệm và xếp lương chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành lưu trữ.

2. Nhóm Thông tư hướng dẫn về chế độ làm việc, lương và bồi dưỡng

• Thông tư 06/2018/TT-BNV: Hướng dẫn thực hiện mức lương cơ sở đối với viên chức và các đối tượng hưởng lương từ ngân sách.
• Thông tư 36/2018/TT-BTC: Lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức.
• Thông tư 10/2017/TT-BNV: Đánh giá chất lượng chương trình bồi dưỡng công chức, viên chức.
• Thông tư 320/2016/TT-BTC: Chế độ bồi dưỡng cho người làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư.
• Thông tư 228/2016/TT-BTC: Mức thu và quản lý phí tuyển dụng, nâng ngạch, thăng hạng viên chức.
• Thông tư 04/2015/TT-BNV: Sửa đổi, bổ sung hướng dẫn về tuyển dụng và đền bù chi phí đào tạo viên chức.

3. Nhóm Thông tư liên quan đến giáo dục và ngành đặc thù

• Thông tư 16/2017/TT-BGDĐT: Danh mục khung vị trí việc làm và định mức nhân sự trong các trường phổ thông công lập.
• Thông tư 07/2017/TT-BLĐTBXH: Chế độ làm việc đối với nhà giáo giáo dục nghề nghiệp.
• Thông tư 40/2015/TT-BLĐTBXH: Chuẩn chuyên môn và chế độ làm việc đối với nhà giáo dạy trình độ sơ cấp.
• Thông tư 47/2014/TT-BGDĐT: Quy định chế độ làm việc của giảng viên đại học (hiện còn hiệu lực).

4. Nhóm Thông tư trong lĩnh vực quốc phòng – an ninh

• Thông tư 19/2018/TT-BQP: Quy định về chức danh cán bộ ngành Thi hành án Quân đội.
• Thông tư 192/2016/TT-BQP: Hướng dẫn kỷ luật trong lĩnh vực quốc phòng.
• Thông tư 01/2016/TT-BQP: Quy định tính tuổi nghề trong ngành cơ yếu.

5. Thông tư chung về đào tạo, bồi dưỡng

• Thông tư 01/2018/TT-BNV: Hướng dẫn thực hiện Nghị định 101/2017/NĐ-CP về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức.

Những hành vi viên chức tuyệt đối không được làm theo quy định pháp luật

Luật Viên chức 2010 (Điều 19) quy định rõ ràng các hành vi mà viên chức bị nghiêm cấm thực hiện trong quá trình công tác. Những quy định này không chỉ nhằm bảo đảm tính kỷ luật và đạo đức công vụ, mà còn giữ gìn hình ảnh chuyên nghiệp, liêm chính của đội ngũ viên chức trong các đơn vị sự nghiệp công lập. Cụ thể, viên chức không được thực hiện các hành vi sau:

1. Trốn tránh trách nhiệm hoặc từ chối thực hiện nhiệm vụ: Bao gồm việc thoái thác công việc, tự ý bỏ việc, tham gia đình công, hay gây bè phái làm mất đoàn kết nội bộ.
2. Lạm dụng tài sản công: Không được sử dụng tài sản của cơ quan, tổ chức hoặc của nhân dân vào mục đích cá nhân hay trái quy định của pháp luật.
3. Phân biệt đối xử: Tuyệt đối cấm hành vi phân biệt đối xử dưới bất kỳ hình thức nào liên quan đến dân tộc, giới tính, tôn giáo, tín ngưỡng hay thành phần xã hội.
4. Lợi dụng nghề nghiệp để tuyên truyền sai lệch: Không được lợi dụng hoạt động chuyên môn để phát tán nội dung trái với chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, hoặc gây ảnh hưởng xấu đến thuần phong mỹ tục, văn hóa và đời sống tinh thần của cộng đồng.
5. Xâm phạm danh dự và nhân phẩm người khác: Trong khi thi hành nhiệm vụ, viên chức không được xúc phạm nhân phẩm, danh dự hay uy tín của người khác dưới bất kỳ hình thức nào.
6. Thực hiện các hành vi bị cấm theo quy định pháp luật khác: Bao gồm các quy định tại Luật Phòng, chống tham nhũng; Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; và các văn bản pháp luật liên quan khác.

Kết luận

Luật Viên chức mới nhất không đơn thuần chỉ là những điều chỉnh mang tính kỹ thuật trong văn bản pháp luật, mà còn là bước đi chiến lược nhằm xây dựng đội ngũ viên chức chuyên nghiệp, trách nhiệm và liêm chính, đáp ứng yêu cầu đổi mới và phát triển đất nước trong thời kỳ mới. Từ việc siết chặt các tiêu chuẩn tuyển dụng, thay đổi cơ chế hợp đồng làm việc, cho đến việc tăng cường trách nhiệm trong công tác quản lý và xử lý vi phạm, tất cả đều thể hiện rõ quyết tâm cải tổ toàn diện bộ máy hành chính công.

Trong bối cảnh đó, việc cập nhật và hiểu rõ những thay đổi quan trọng trong Luật Viên chức là điều cần thiết không chỉ với bản thân các viên chức, mà còn với toàn xã hội – đặc biệt là những người đang làm việc, học tập và nghiên cứu trong lĩnh vực công vụ, quản lý nhà nước. Đây không chỉ là nền tảng pháp lý để điều chỉnh hành vi, mà còn là kim chỉ nam định hướng sự phát triển của một nền hành chính hiện đại, hiệu quả và minh bạch hơn trong tương lai.

Giới thiệu về dịch vụ Công ty tư vấn Khánh An

Khánh An tự hào là một trong những đơn vị uy tín cung cấp dịch vụ luật tại Việt Nam. Chúng tôi cam kết mang đến cho Quý Khách hàng các giải pháp pháp lý toàn diện và hiệu quả, đáp ứng đầy đủ nhu cầu và yêu cầu của từng doanh nghiệp cũng như cá nhân.

Các lĩnh vực tư vấn của chúng tôi bao gồm:

• Tư vấn và cung cấp dịch vụ Luật tới doanh nghiệp Việt Nam (bao gồm doanh nghiệp có 100% vốn đầu tư nước ngoài) và các loại giấy phép con.
• Tư vấn cho các Doanh nghiệp Việt Nam đầu tư sang các thị trường Singapore, Hồng Kông, BVI,...
• Tư vấn hoàn thiện Hợp đồng, các văn kiện pháp lý cho Doanh nghiệp.

Giá trị cốt lõi của Khánh An

Chúng tôi luôn hướng tới 3 giá trị cốt lõi: UY TÍN – CHẤT LƯỢNG – HIỆU QUẢ CAO. Những giá trị này không chỉ là kim chỉ nam trong hoạt động của chúng tôi mà còn là động lực để chúng tôi không ngừng phát triển. Chúng tôi tự hào khi nhận được những phản hồi tích cực từ Quý Khách hàng, điều này khẳng định chất lượng dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.

Khánh An sẽ tiếp tục nỗ lực hết mình để mang đến dịch vụ luật tốt nhất, đồng hành cùng sự phát triển bền vững của Quý Khách hàng.

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH TƯ VẤN KHÁNH AN

Website: https://khanhanlaw.com/

Địa chỉ:Toà nhà 88 Tô Vĩnh Diện, Khương Trung, Thanh Xuân, Hà Nội

Hotline: 02466.885.821 hoặc 096.987.7894.

Email: info@khanhanlaw.net

Xem thêm: Thủ tục thành lập Viện nghiên cứu khoa học công nghệ năm 2025