Câu hỏi:
Bà tôi có một mảnh đất hiện chú tôi đang ở đó. Lúc bà mất không có để lại di chúc gì cả. Bà có mình ba tôi và chú tôi thôi. Cho hỏi mảnh đất ấy giờ phải giải quyết như thế nào? Nếu ba tôi không muốn ở mảnh đất đó và nhường lại cho chú tôi thì có được không? Ngoài ra, bà tôi trước khi mất còn nợ gần 50 triệu tiền bà vay để chữa bệnh khi còn sống thì ai là người phải trả số nợ đó vậy?
Người gửi: Bạn Thủy (Hà Nội)
Nội dung tư vấn:
Cảm ơn Bạn đã gửi câu hỏi về chuyên mục tư vấn của Công ty Khánh An. Với câu hỏi của Bạn, Chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn của mình cho Bạn như sau:
1. Căn cứ pháp lý
Bộ luật Dân sự năm 2015 (BLDS 2015)
2. Giải quyết vấn đề
Thứ nhất, BLDS 2015 thừa nhận 2 hình thức thừa kế bao gồm thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật.
Trong trường hợp của bạn, vì bà không để lại di chúc nên di sản thừa kế sẽ được chia theo quy định của pháp luật, hay nói cách khác là chia thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.
Điều 651 BLDS 2015 có quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau:
"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”
Theo đó, chú và ba bạn với tư cách là người thừa kế ở hàng thừa kế thứ nhất sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau (1/2 mảnh đất bà để lại).
Thứ hai, về việc chuyển lại quyền sử dụng mảnh đất của ba bạn.
Nếu ba bạn không muốn ở mảnh đất mà muốn để lại toàn bộ mảnh đất cho chú bạn thì trước hết, ba bạn phải không nằm trong trường hợp từ chối nhận di sản theo quy định tại điều 620 BLDS 2015.
Sau khi chia di sản thừa kế, quyền sử dụng ½ mảnh đất bà để lại hoàn toàn thuộc về ba bạn và đương nhiên việc sử dụng quyền như thế nào hoàn toàn phụ thuộc vào ý muốn của ba bạn.
Thứ ba, về trách nhiệm đối với khoản nợ của bà trước khi mất
Điều 615 BLDS 2015 có quy định như sau:
"1. Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thoả thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người chết để lại.
3. Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
4. Trường hợp người thừa kế không phải là cá nhân hưởng di sản theo di chúc thì cũng phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như người thừa kế là cá nhân.”
Do chưa nhận được thông tin cụ thể từ câu hỏi của bạn nên chúng tôi xin đưa ra hai trường hợp như sau:
Trường hợp thứ nhất, việc chia di sản chưa xảy ra. Trong trường hợp này, nghĩa vụ tài sản do bà để lại được thực hiện theo thỏa thuận của ba và bố bạn trong phạm vi di sản do bà để lại.
Trường hợp thứ hai, việc chia di sản đã diễn ra. Theo đó, khi không tồn tại bất cứ một thỏa thuận nào về nghĩa vụ tài sản do người chết để lại, những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại. Mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận. Vì vậy, trong trường hợp này, nghĩa vụ trả nợ được đặt ra với cả ba và chú bạn và trách nhiệm này cũng chỉ giới hạn trong phần tài sản mà ba và chú bạn đã nhận.
Trên đây là quan điểm của chúng tôi với câu hỏi của bạn.
UY TÍN – CHẤT LƯỢNG – HIỆU QUẢ CAO Là những giá trị chúng tôi mang tới cho các Quý Khách hàng. Đáp lại những giá trị đó là những phản hồi rất tích cực đã mang lại động lực cho Khánh An phát triển như ngày hôm nay.
Hãy liên hệ ngay cho chúng tôi qua số Hotline: 02466.885.821 hoặc 096.987.7894.
Email: Info@Khanhanlaw.net
Hoặc để lại thông tin qua Website Khanhanlaw.com. Chúng tôi sẽ liên hệ lại tới Bạn sớm nhất.