Điểm mới của Nghị định 239/2025/NĐ-CP so với Nghị định 31/2021/NĐ-CP về chính sách đầu tư

Nghị định số 239/2025/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 03/9/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 31/2021/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đầu tư. Nghị định mới có hiệu lực ngay sau khi công bố, nhằm tháo gỡ các vướng mắc thực tiễn, rút ngắn thủ tục hành chính và cải thiện môi trường đầu tư. Dưới đây là các điểm mới đáng chú ý:

1. Xác định địa bàn ưu đãi đầu tư theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp

Một trong những điểm quan trọng của Nghị định 239/2025/NĐ-CP là sửa đổi, bổ sung nguyên tắc xác định địa bàn ưu đãi đầu tư đối với các đơn vị hành chính mới thành lập sau quá trình sắp xếp, chia tách hoặc nâng cấp. Trước đây, theo Điều 21 Nghị định 31/2021/NĐ-CP quy định nguyên tắc về việc xác định địa bàn ưu đãi đầu tư trong trường hợp đơn vị hành chính mới được thành lập theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc Chính phủ về điều chỉnh địa giới hành chính (chia, tách, nâng cấp đơn vị hành chính cũ đang thuộc địa bàn ưu đãi đầu tư) do sắp xếp, điều chỉnh địa giới của các đơn vị hành chính cấp xã thuộc các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khác nhau. Việc xác định này chủ yếu áp dụng cho cấp huyện và chưa thực sự phù hợp với thực tiễn tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, nơi việc sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã đang diễn ra mạnh mẽ, phát sinh nhiều tình huống pháp lý chưa được điều chỉnh đầy đủ.

(Ảnh minh hoạ)

Nghị định mới đã khắc phục khoảng trống đó bằng cách quy định cụ thể nguyên tắc xác định địa bàn ưu đãi đầu tư đối với đơn vị hành chính cấp xã. Cách xác định được thiết kế linh hoạt, vừa đảm bảo tính kế thừa, vừa phù hợp với bối cảnh thực tế:

“1. Đơn vị hành chính cấp xã thuộc cấp huyện là địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn trước khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp được xác định là địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

2. Đơn vị hành chính cấp xã thuộc cấp huyện là địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn trước khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp được xác định là địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

3. Đơn vị hành chính cấp xã mới thành lập từ nhiều đơn vị hành chính cấp xã thuộc các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khác nhau trước khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp thì xác định như sau:

a) Đơn vị hành chính cấp xã mới thành lập được xác định là địa bàn ưu đãi đầu tư tính theo đa số của số lượng đơn vị hành chính cấp xã đang hưởng;

b) Trường hợp số đơn vị hành chính cấp xã thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn bằng nhau thì đơn vị hành chính cấp xã mới thành lập được xác định là địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn;

c) Trường hợp số đơn vị hành chính cấp xã thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và địa bàn không thuộc địa bàn ưu đãi đầu tư bằng nhau thì đơn vị hành chính cấp xã mới thành lập được xác định là địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn;

d) Trường hợp số đơn vị hành chính cấp xã thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và địa bàn không thuộc địa bàn ưu đãi đầu tư bằng nhau thì đơn vị hành chính mới thành lập được xác định là điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.……”

Đặc biệt, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm xác định, công bố danh sách địa bàn ưu đãi và đặc biệt ưu đãi đầu tư cấp xã, đồng thời gửi thông tin về Bộ Tài chính để theo dõi, tổng hợp, bảo đảm sự thống nhất trong thực thi.

2. Bỏ quy định dự án đầu tư không được gia hạn khi máy móc trên 10 năm tuổi

Theo quy định tại điểm b khoản 10 Điều 27 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP trước đây, các dự án sử dụng máy móc, thiết bị thuộc Chương 84 và 85 Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu Việt Nam có tuổi trên 10 năm, hoặc khi hoạt động không đáp ứng yêu cầu về an toàn, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường thì sẽ không được gia hạn thời hạn hoạt động. Quy định này xuất phát từ lo ngại về việc sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường và thâm dụng tài nguyên.

Tuy nhiên, thực tiễn triển khai cho thấy cách tiếp cận dựa trên “tuổi đời máy móc” chưa hợp lý. Trong mỗi dự án thường có nhiều loại máy móc với công năng, mục đích sử dụng và mức độ cải tiến khác nhau; không phải thiết bị nào trên 10 năm tuổi cũng đồng nghĩa với lạc hậu hay gây tác động xấu. Ngược lại, nhiều máy móc vẫn được nâng cấp, cải tiến để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật. Quy định cứng nhắc này vừa gây khó khăn cho doanh nghiệp, vừa tạo áp lực lớn cho cơ quan quản lý khi phải thẩm định từng máy móc, thiết bị, trong khi đến nay chưa có hướng dẫn cụ thể về việc xác định thiết bị trên 10 năm nhưng vẫn còn phù hợp.

(Ảnh minh hoạ)

Để tháo gỡ bất cập, Nghị định 239/2025/NĐ-CP đã sửa đổi, bổ sung theo hướng bỏ tiêu chí “máy móc trên 10 năm tuổi” và chuyển sang quản lý theo các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật. Cụ thể:

Dự án chỉ bị hạn chế gia hạn nếu máy móc, thiết bị hoạt động không đáp ứng quy định của Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường hoặc công suất, hiệu suất của máy móc, thiết bị còn dưới 85% so với công suất, hiệu suất thiết kế; hoặc mức tiêu hao nguyên, vật liệu, năng lượng vượt quá 15% so với thiết kế. Trường hợp không có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường liên quan đến máy móc, thiết bị của dự án thì áp dụng chỉ tiêu kỹ thuật theo tiêu chuẩn quốc gia của Việt Nam hoặc tiêu chuẩn quốc gia của một trong các nước G7, Hàn Quốc về an toàn, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường.

3. Sửa đổi quy định về đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung và khu kinh tế

Nghị định 239/2025/NĐ-CP đã sửa đổi, bổ sung Điều 61 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP, tập trung điều chỉnh quy định liên quan đến đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng tại khu công nghiệp (KCN), khu chế xuất (KCX), khu công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung và khu kinh tế.

Theo đó, các hoạt động đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng phải phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, bảo đảm định hướng phát triển đồng bộ, dài hạn. Đối với các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thể trình Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập hoặc giao cho đơn vị sự nghiệp có thu làm nhà đầu tư dự án, nhằm tạo cơ chế linh hoạt hỗ trợ địa phương thu hút đầu tư.

Nhà đầu tư thực hiện dự án hạ tầng KCN, KCX, khu công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung và khu chức năng trong khu kinh tế được trao quyền rộng hơn trong hoạt động kinh doanh, bao gồm:

·       Xây dựng, bán hoặc cho thuê nhà xưởng, văn phòng, kho bãi.

• Định giá cho thuê đất, cho thuê lại đất đã có hạ tầng; định giá phí sử dụng hạ tầng; giá bán, giá cho thuê công trình phụ trợ; đồng thời đăng ký khung giá và các loại phí này với Ban quản lý theo định kỳ 06 tháng hoặc khi có điều chỉnh.
• Thu các loại phí sử dụng hạ tầng.
• Chuyển nhượng, cho thuê hoặc cho thuê lại đất đã xây dựng hạ tầng kỹ thuật cho nhà đầu tư khác theo quy định của pháp luật đất đai và kinh doanh bất động sản.
• Thực hiện các hoạt động khác theo Luật Đầu tư, Nghị định 239/2025/NĐ-CP và các văn bản pháp luật liên quan.

Có thể thấy, trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh thu hút FDI và định hướng phát triển kinh tế xanh, thông minh, quy định mới từ Nghị định 239/2025/NĐ-CP được kỳ vọng sẽ tạo động lực quan trọng để cải thiện môi trường đầu tư, tăng sức cạnh tranh và hỗ trợ phát triển bền vững. Sửa đổi quy định về đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung và khu kinh tế.

UY TÍN – CHẤT LƯỢNG – HIỆU QUẢ CAO là những giá trị chúng tôi mang tới cho Quý khách hàng. Đáp lại những giá trị đó là những phản hồi tích cực đã mang lại động lực cho Khánh An phát triển như ngày hôm nay.

Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về Nghị định 239/2025/NĐ-CP: Những sửa đổi quan trọng trong chính sách đầu tư. Mọi thắc mắc, Quý khách hàng vui lòng liên hệ trực tiếp với Công ty tư vấn Khánh An chúng tôi để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ thực hiện một cách nhanh gọn, hiệu quả.

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH TƯ VẤN KHÁNH AN

Mobile: 02466885821 / 0969877894

Địa chỉ: Toà nhà 88 Tô Vĩnh Diện, phường Khương Đình, Hà Nội.

Web: khanhanlaw.com

Email: Info@khanhanlaw.net

Rất hân hạnh được hợp tác cùng Quý khách!