Khi mà xã hội ngày càng hiện đại, thanh niên không chỉ là lực lượng kế thừa mà còn là động lực phát triển đất nước. Tuy nhiên, để phát huy hết vai trò, tiềm năng và quyền lợi của mình, mỗi bạn trẻ cần hiểu rõ những quy định pháp luật liên quan trực tiếp đến mình – trong đó, Luật Thanh niên là một văn bản quan trọng không thể bỏ qua.
Bạn có biết rằng pháp luật không chỉ là những điều "xa vời" trong sách vở hay những quy định khô khan? Thực tế, pháp luật hiện diện trong từng hành động, lựa chọn và quyền lợi của chúng ta mỗi ngày. Với thanh niên – lực lượng đang trong độ tuổi học tập, khởi nghiệp, lập nghiệp và cống hiến – thì việc nắm rõ Luật Thanh niên chính là chìa khóa để hiểu rõ trách nhiệm công dân, bảo vệ quyền lợi bản thân và đóng góp tích cực cho cộng đồng.
Vậy Luật Thanh niên là gì? Luật này điều chỉnh những vấn đề gì liên quan đến cuộc sống, học tập, lao động và phát triển của người trẻ? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu một cách đầy đủ, dễ hiểu về các quy định quan trọng trong Luật Thanh niên hiện hành – những điều mà bất kỳ bạn trẻ nào cũng cần biết để sống, học tập và cống hiến một cách tự tin, đúng đắn và pháp lý hóa hành động của mình.
Luật Thanh niên là đạo luật do Quốc hội ban hành, quy định về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của thanh niên; chính sách của Nhà nước đối với thanh niên; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức thanh niên, tổ chức khác, cơ sở giáo dục, gia đình và cá nhân đối với thanh niên; và quản lý nhà nước về thanh niên.
Đây là cơ sở pháp lý quan trọng nhằm bảo đảm và thúc đẩy sự phát triển toàn diện của thanh niên, đồng thời thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với lực lượng trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Luật Thanh niên 2020 được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 9 và có hiệu lực từ ngày 01/01/2021, thay thế cho Luật Thanh niên năm 2005.
Theo quy định tại Điều 3 của Luật, đối tượng áp dụng bao gồm:
Việc xác định rõ đối tượng áp dụng giúp đảm bảo tính hiệu lực và hiệu quả trong việc triển khai các quy định của Luật Thanh niên, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ và đạo đức.
Luật Thanh niên năm 2020 khẳng định quyền, nghĩa vụ của thanh niên được công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm thực hiện theo quy định của Hiến pháp và pháp luật. Luật cũng quy định rằng không phân biệt dân tộc, giới tính, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ văn hóa, nghề nghiệp trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của thanh niên.
Luật Thanh niên năm 2020 nhấn mạnh vai trò của thanh niên là lực lượng xã hội to lớn, xung kích, sáng tạo, đi đầu trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Luật cũng quy định rằng chính sách của Nhà nước đối với thanh niên phải bảo đảm mục tiêu phát triển thanh niên; tạo điều kiện cho thanh niên thực hiện quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm và phát huy năng lực; được xây dựng hoặc lồng ghép trong các chính sách của ngành, lĩnh vực, địa phương.
Luật Thanh niên năm 2020 quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cơ sở giáo dục, gia đình và cá nhân trong việc tạo điều kiện để thanh niên thực hiện quyền, nghĩa vụ theo quy định của Hiến pháp và pháp luật. Luật cũng yêu cầu việc xây dựng và thực hiện chính sách của Nhà nước đối với thanh niên phải bảo đảm sự tham gia của thanh niên; tôn trọng, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của thanh niên.
Luật Thanh niên năm 2020 thể hiện sự quan tâm, đầu tư của Nhà nước đối với thế hệ trẻ thông qua việc bảo đảm nguồn lực để xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách đối với thanh niên theo quy định của pháp luật. Nguồn tài chính bảo đảm thực hiện chính sách đối với thanh niên gồm ngân sách nhà nước; các khoản ủng hộ, viện trợ, tài trợ và đóng góp hợp pháp khác của tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân trong nước và nước ngoài.
1. Thay đổi cách tiếp cận về quyền và nghĩa vụ của thanh niên
Không còn đưa ra danh mục cụ thể các quyền và nghĩa vụ như Luật Thanh niên 2005, Luật năm 2020 thay vào đó xác định vai trò, quyền và nghĩa vụ chung của thanh niên tại Điều 4, đồng thời tập trung quy định trách nhiệm của thanh niên trong từng lĩnh vực cụ thể tại Chương II – đối với Tổ quốc, Nhà nước, gia đình, xã hội và chính bản thân mình.
Cách tiếp cận mới này khắc phục những hạn chế trước đây như nội dung còn chung chung, chưa rõ ràng. Ngoài ra, vì thanh niên cũng là công dân, nên các quyền và nghĩa vụ của họ đã được thể hiện đầy đủ trong Hiến pháp và các đạo luật chuyên ngành khác. Việc tách bạch vai trò và trách nhiệm giúp định hướng tốt hơn hành động và sự đóng góp của thanh niên trong sự phát triển chung của đất nước.
2. Đặt ra nguyên tắc thực hiện quyền, nghĩa vụ và chính sách đối với thanh niên
Luật Thanh niên 2020 dành riêng một điều khoản để quy định các nguyên tắc đảm bảo quyền và nghĩa vụ của thanh niên, cũng như chính sách của Nhà nước đối với thanh niên. Các nguyên tắc này đề cao sự bình đẳng, không phân biệt đối xử về dân tộc, giới tính, tín ngưỡng, nghề nghiệp… Đồng thời nhấn mạnh vai trò tạo điều kiện của Nhà nước, gia đình và xã hội để thanh niên được phát triển toàn diện, tham gia vào quá trình xây dựng chính sách, pháp luật, đặc biệt là đối với thanh niên Việt Nam đang sinh sống ở nước ngoài.
3. Bổ sung quy định về nguồn lực thực hiện chính sách thanh niên
Một điểm mới quan trọng là Luật 2020 đã bổ sung nội dung về nguồn lực thực hiện chính sách thanh niên – điều mà Luật 2005 chưa đề cập. Theo đó, Nhà nước có trách nhiệm bảo đảm nguồn lực cần thiết để xây dựng và triển khai hiệu quả các chính sách dành cho thanh niên. Nguồn lực này bao gồm ngân sách nhà nước cùng với sự ủng hộ, tài trợ hợp pháp từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.
4. Thể chế hóa Tháng Thanh niên và hoạt động đối thoại với thanh niên
Luật Thanh niên 2020 đã chính thức ghi nhận Tháng 3 hằng năm là Tháng Thanh niên tại Điều 9. Đây là dịp để phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện của lực lượng thanh niên trong các hoạt động phát triển kinh tế – xã hội, góp phần vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Bên cạnh đó, Luật cũng cụ thể hóa chủ trương của Đảng về tăng cường đối thoại giữa chính quyền và thanh niên. Điều 10 quy định rõ việc các cấp chính quyền, bộ ngành, cơ quan tổ chức có trách nhiệm định kỳ gặp gỡ, lắng nghe ý kiến, giải đáp thắc mắc và tháo gỡ khó khăn cho thanh niên thông qua hình thức đối thoại trực tiếp – tạo cầu nối hiệu quả giữa thế hệ trẻ và bộ máy quản lý.
Khác với Luật Thanh niên 2005 chỉ gắn chính sách với trách nhiệm của một số chủ thể như nhà trường, gia đình, chính quyền địa phương và Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Luật Thanh niên 2020 đã tiến thêm một bước quan trọng khi dành hẳn một chương riêng biệt để quy định hệ thống chính sách của Nhà nước dành cho thanh niên.
Việc phân tách này giúp hạn chế sự trùng lặp với các quy định trong luật chuyên ngành, đồng thời nâng cao tính minh bạch và khả năng thực thi trong thực tế. Các chính sách được thiết kế vừa mang tính khung định hướng, vừa cụ thể hóa theo từng lĩnh vực sát với đời sống thanh niên như:
Đặc biệt, luật cũng có những quy định riêng đối với các nhóm thanh niên đặc thù như: thanh niên tình nguyện, thanh niên xung phong, thanh niên tài năng, thanh niên dân tộc thiểu số và thanh niên trong độ tuổi từ 16 đến dưới 18 tuổi.
Kế thừa tinh thần của Luật năm 2005, Luật Thanh niên 2020 tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm của tổ chức thanh niên, đặc biệt là Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong việc đồng hành cùng thanh niên.
Chương IV của luật làm rõ:
Một trong những bước tiến quan trọng của Luật Thanh niên 2020 là lần đầu tiên quy định cụ thể trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, cơ sở giáo dục, tổ chức kinh tế và gia đình trong việc hỗ trợ thanh niên.
Chương V của Luật nêu rõ:
Thanh niên là rường cột nước nhà – câu nói ấy không chỉ là khẩu hiệu mà là sự khẳng định vai trò to lớn và sứ mệnh thiêng liêng của mỗi người trẻ trong tiến trình phát triển của dân tộc. Nhưng để thực hiện sứ mệnh đó một cách đúng đắn và hiệu quả, việc hiểu và tuân thủ pháp luật, cụ thể là Luật Thanh niên, là điều không thể thiếu.
Qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về khái niệm Luật Thanh niên, những điểm nổi bật trong quy định pháp luật và lý do tại sao mỗi bạn trẻ nên quan tâm đến bộ luật này. Dù bạn đang là học sinh, sinh viên, người đi làm hay đang khởi nghiệp, thì Luật Thanh niên đều liên quan mật thiết đến cuộc sống của bạn – từ quyền được học tập, lao động, khởi nghiệp cho đến trách nhiệm tham gia bảo vệ Tổ quốc, đóng góp cho cộng đồng.
Hiểu luật không chỉ giúp bạn bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình, mà còn giúp bạn trở thành một công dân có trách nhiệm, một thanh niên sống có lý tưởng, có mục tiêu và có định hướng rõ ràng trong hành trình phát triển bản thân.
Hãy xem việc tìm hiểu Luật Thanh niên không phải là nghĩa vụ khô cứng, mà là một bước tiến giúp bạn tự tin hơn trong từng hành động, từng quyết định và từng bước đi trên con đường trưởng thành. Bởi vì: khi bạn hiểu luật, bạn làm chủ cuộc sống của chính mình!
Khánh An tự hào là một trong những đơn vị uy tín cung cấp dịch vụ luật tại Việt Nam. Chúng tôi cam kết mang đến cho Quý Khách hàng các giải pháp pháp lý toàn diện và hiệu quả, đáp ứng đầy đủ nhu cầu và yêu cầu của từng doanh nghiệp cũng như cá nhân.
Các lĩnh vực tư vấn của chúng tôi bao gồm:
Giá trị cốt lõi của Khánh An
Chúng tôi luôn hướng tới 3 giá trị cốt lõi: UY TÍN – CHẤT LƯỢNG – HIỆU QUẢ CAO. Những giá trị này không chỉ là kim chỉ nam trong hoạt động của chúng tôi mà còn là động lực để chúng tôi không ngừng phát triển. Chúng tôi tự hào khi nhận được những phản hồi tích cực từ Quý Khách hàng, điều này khẳng định chất lượng dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.
Khánh An sẽ tiếp tục nỗ lực hết mình để mang đến dịch vụ luật tốt nhất, đồng hành cùng sự phát triển bền vững của Quý Khách hàng.
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH TƯ VẤN KHÁNH AN
Website: https://khanhanlaw.com/
Địa chỉ:Toà nhà 88 Tô Vĩnh Diện, Khương Trung, Thanh Xuân, Hà Nội
Hotline: 02466.885.821 hoặc 096.987.7894.
Email: info@khanhanlaw.net
Xem thêm: Thủ tục thành lập công ty ở Hồng Kông
Khuyến cáo:
Bài viết này chỉ nhằm mục đích cung cấp các thông tin chung và không nhằm cung cấp bất kỳ ý kiến tư vấn cho bất kỳ trường hợp cụ thể nào. Các quy định pháp luật được dẫn chiếu trong nội dung bài viết có hiệu lực vào thời điểm đăng tải bài viết nhưng có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đọc. Do đó, chúng tôi khuyến nghị bạn luôn tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi áp dụng.
Các vấn đề liên quan đến nội dung hoặc quyền sở hữu trí tuệ của bài viết, vui lòng gửi email đến info@khanhanlaw.net.
Khánh An là một công ty tư vấn tại Việt Nam có kinh nghiệm và năng lực cung cấp các dịch vụ tư vấn liên quan đến Doanh nghiệp và Đầu tư. Vui lòng tham khảo về dịch vụ của chúng tôi qua website: khanhanlaw.com hoặc liên hệ trực tiếp qua số Hotline: 02488.821.921 hoặc 096.987.7894.
Công ty TNHH Tư Vấn Khánh An
A: Toà nhà 88 Tô Vĩnh Diện, Khương Trung, Thanh Xuân, Hà Nội
Chính sách
DỊCH VỤ
Dịch vụ thành lập trung tâm ngoại ngữ
Dịch vụ thành lập trung tâm tư vấn du học
Dịch vụ làm phiếu lý lịch tư pháp
BẢN ĐỒ VĂN PHÒNG
Thiết kế web: vGing
