Thị trường chứng khoán đang ngày càng phát triển ở Việt Nam. Song song với ngành nghề kinh doanh nhiều rủi ro này, là những hoạt động giao dịch nội gián phát sinh khá nhiều và ảnh hưởng rất lớn đến thị trường. Giao dịch nội gián vi phạm đến nguyên tắc công bằng, công khai cũng như trật tự của thị trường chứng khoán, gây ra nhiều thiệt hại và ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư đối với thị trường.
KHANH AN CONSULTANT sẽ cùng các bạn tìm hiểu khái quát nhất về giao dịch nội gián và một số trách nhiệm pháp lý liên quan đến giao dịch nội gián tại Việt Nam
1. Căn cứ pháp lý
– Luật Chứng khoán năm 2010;
– Bộ luật hình sự năm 2015;
– Nghị định số 108/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.
2. Nội dung phân tích
a. Giao dịch nội gián là gì?
– Giao dịch nội gián là hành vi của nhà đầu tư cá nhân hoặc nhà đầu tư tổ chức có được thông tin nội bộ có giá trị và sử dụng thông tin đó trước khi thông tin được công bố công khai nhằm mua – bán cho chính mình hoặc cung cấp cho bên thứ ba để hưởng lợi. Cụ thể về các khoản giao dịch như sau:
+ Sử dụng thông tin nội bộ để thực hiện mua – bán chứng khoán của công ty đại chúng, quỹ đại chúng cho chính mình hoặc bên thứ ba.
+ Tiết lộ, cung cấp thông tin nội bộ hoặc tư vấn cho bên thứ ba mua – bán chứng khoán trên cơ sở thông tin nội bộ.
Đặc điểm của hành vi giao dịch nội gián trên TTCK:
– Tính nguy hại cho xã hội: Tính nguy hại thể hiện dưới các khía cạnh sau đây:
+ Gây thiệt hại cho nhà đầu tư, cổ đông, những người đã và đang là chủ sở hữu đầu tư vào công ty đại chúng hay quỹ đầu tư.
+ Ảnh hưởng đến niềm tin và sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư phải đối diện với những rủi ro liên quan đến các khoản mục đầu tư và các quyết định kinh doanh của mình. Mặt khác công ty sẽ mất đi uy tín và khó khăn trong việc huy động vốn
– Tính trái pháp luật: Hành vi giao dịch nội gián đe dọa đến sự công bằng và tính minh bạch của thị trường, ảnh hưởng đến quyền lợi của nhà đầu tư.
– Tính có lỗi: Hành vi có thể mang lỗi cố ý thông qua việc sử dụng những thông tin nội bộ để mua bán chứng khoán cho mình, cung cấp thông tin cho người khác hoặc lỗi vô ý để lộ thông tin nội bộ cho bên thứ ba
– Tính chịu trách nhiệm pháp lý: Chủ thể thực hiện hành vi giao dịch nội gián sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với hành vi của mình. Các chủ thể đó bao gồm:
+ Cổ đông lớn ( nắm giữ trên 5% vốn điều lệ của công ty ) nắm quyền kiểm soát;
+ Những người nắm quyền quản lý trong Công ty đại chúng, quỹ đại chúng như thành viên Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, Gi ám đốc, Phó Tổng giám đốc của Công ty đại chúng, thành viên ban đại diện của quỹ đại chúng.
+ Các chủ thể khác: Tổ chức kiểm toán, Công ty kiểm toán, Công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, Người hành nghề chứng khoán.
b. Hình thức áp dụng trách nhiệm pháp lý đối với hành vi giao dịch nội gián
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 126 Luật Chứng khoán năm 2010:
” Điều 26. Xử lý hành vi vi phạm quy định về giao dịch chứng khoán
1. Người biết rõ thông tin nội bộ hoặc người có thông tin nội bộ nếu mua, bán chứng khoán, tiết lộ thông tin này hoặc đề nghị người khác mua, bán chứng khoán thì bị phạt tiền, tịch thu các khoản thu trái pháp luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.”
Theo đó, hành vi giao dịch nội gián có thể bị phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, cụ thể như sau:
– Trách nhiệm hành chính: Tổ chức, cá nhân có hành vi sử dụng thông tin nội bộ để mua bán chứng khoán, mức phạt tiền từ 800.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng và bị tịch thu toàn bộ các khoản thu trái pháp luật do thực hiện hành vi sử dụng thông tin nội bộ để mua bán chứng khoán.Trong trường hợp một người dùng nhiều tài khoản để giao dịch nội gián hoặc thao túng giá chứng khoán thì khoản thu trái pháp luật được tính tổng trên các tài khoản được sử dụng để giao dịch nội gián hoặc thao túng chứng khoán.
– Truy cứu trách nhiệm hình sự: Quy định tại Điều 210 Bộ luật Hình sự năm 2015
” Điều 210. Tội sử dụng thông tin nội bộ để mua bán chứng khoán
1. Người nào biết được thông tin liên quan đến công ty đại chúng hoặc quỹ đại chúng chưa được công bố mà nếu được công bố có thể ảnh hưởng lớn đến giá chứng khoán của công ty đại chúng hoặc quỹ đại chúng đó mà sử dụng thông tin này để mua bán chứng khoán hoặc tiết lộ, cung cấp thông tin này hoặc tư vấn cho người khác mua bán chứng khoán trên cơ sở thông tin này, thu lợi bất chính từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho nhà đầu tư từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Thu lợi bất chính 1.000.000.000 đồng trở lên;
c) Gây thiệt hại cho nhà đầu tư 1.500.000.000 đồng trở lên;
d) Tái phạm nguy hiểm.
3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
4. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:
a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng;
b) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 5.000.000.000 đồng đến 10.000.000.000 đồng;
c) Pháp nhân thương mại còn có thể bị cấm kinh doanh, hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.”
Như vậy đối với hành vi giao dịch nội gián có thể sẽ bị áp dụng các chế tài hành chính hoặc chế tài hình sự tùy theo mức độ vi phạm của hành vi.
Trên đây là nội dung phân tích của chúng tôi về khái quát ” Hành vi giao dịch nội gián và trách nhiệm pháp lý đối với hành vi giao dịch nội gián trên thị trường chứng khoán “, hi vọng có thể giúp ích cho các bạn trong việc tiếp cận hiệu quả các quy định của Luật.
UY TÍN – CHẤT LƯỢNG – HIỆU QUẢ CAO Là những giá trị chúng tôi mang tới cho các Quý Khách hàng. Đáp lại những giá trị đó là những phản hồi rất tích cực đã mang lại động lực cho Khánh An phát triển như ngày hôm nay.
Hãy liên hệ ngay cho chúng tôi để được NHẬN TƯ VẤN MIỄN PHÍ qua số Hotline: 02466.885.821 hoặc 096.987.7894.
Email: Info@Khanhanlaw.net
