Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với khu
vực và thế giới, yêu cầu nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp và tính minh bạch
trong hoạt động kinh doanh trở nên cấp thiết. Việc Quốc hội chính thức thông
qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp 2020 (Luật số
76/2025/QH15, có hiệu lực từ ngày 01/7/2025) là một bước tiến lớn về mặt pháp
lý, nhằm chuẩn hóa thông tin doanh nghiệp, siết chặt trách nhiệm pháp lý và
tăng cường kiểm soát nội bộ. Từ góc nhìn tư vấn pháp lý và quản trị doanh nghiệp,
bài viết này phân tích những thay đổi lớn của Luật Doanh nghiệp sửa đổi và cách
các doanh nghiệp có thể tận dụng những thay đổi này như một cơ hội cải thiện nội
lực, tăng độ tin cậy và uy tín trong thị trường.
I. VÌ SAO NÂNG CAO QUẢN TRỊ VÀ MINH BẠCH
LÀ VẤN ĐỀ SỐNG CÒN VỚI DOANH NGHIỆP HIỆN NAY?
Với doanh nghiệp, việc quản trị tốt và minh bạch thông tin
không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh hiện nay, vì:
- Doanh nghiệp ngày càng phải đối mặt với
kiểm toán, điều tra tài chính và các quy trình tuân thủ chặt chẽ hơn từ ngân
hàng, nhà đầu tư, đối tác trong nước và quốc tế.
- Các công cụ công nghệ mới như hệ thống
cơ sở dữ liệu quốc gia về doanh nghiệp, định danh điện tử (VNeID), thuế điện tử,
giúp nhà nước dễ dàng đối chiếu, phân tích và phát hiện sai lệch thông tin.
- Khách hàng, người tiêu dùng ngày càng
đề cao tính minh bạch, đạo đức doanh nghiệp và cam kết trách nhiệm xã hội.
Từ đó, có thể nói rằng: doanh nghiệp
không minh bạch sẽ mất cơ hội cạnh tranh, giảm khả năng tiếp cận vốn và dễ rơi
vào tình trạng “bị cô lập” trong nền kinh tế số.
II. ĐIỂM MỚI CỦA LUẬT DOANH NGHIỆP 2025
1. Lần đầu tiên quy định về “chủ sở hữu
hưởng lợi”
Khái niệm "chủ sở hữu hưởng lợi"
(beneficial owner) được đưa vào luật nhằm đảm bảo rằng các cá nhân hoặc tổ chức
đứng sau doanh nghiệp phải được công khai, đặc biệt khi họ không đứng tên trực
tiếp nhưng vẫn điều hành, kiểm soát hoặc hưởng lợi lớn từ doanh nghiệp.
Doanh nghiệp bắt buộc:
- Xác định và lưu giữ thông tin chủ sở hữu
hưởng lợi, kể cả khi đó là người khác với cổ đông chính thức;
- Cập nhật thông tin này trong hồ sơ nội
bộ và sẵn sàng cung cấp cho cơ quan nhà nước khi có yêu cầu.
Đây là một bước tiến lớn giúp ngăn chặn
việc lập doanh nghiệp “bình phong”, trốn tránh nghĩa vụ pháp lý, rửa tiền hoặc
tài trợ cho các hoạt động bất hợp pháp
2. Bổ sung trách nhiệm pháp lý của người
đại diện theo pháp luật
Người đại diện không chỉ mang danh nghĩa
pháp lý mà còn chịu trách nhiệm cá nhân nếu doanh nghiệp kê khai không trung thực,
khai khống vốn điều lệ, không thực hiện nghĩa vụ báo cáo theo quy định.
Từ nay, mọi quyết định của người đại diện
cần được ghi nhận minh bạch, có cơ chế kiểm tra, phê duyệt nội bộ, và chịu
trách nhiệm trước pháp luật chứ không còn “vô danh” trong trường hợp có sai phạm.
3. Tăng tính liên thông dữ liệu – quản
trị bắt buộc phải số hóa
Với việc bãi bỏ tài khoản đăng ký kinh
doanh riêng và tích hợp xác thực bằng VNeID (định danh điện tử), doanh nghiệp từ
01/7/2025 sẽ thực hiện các thủ tục đăng ký, thay đổi, cập nhật thông tin doanh
nghiệp hoàn toàn qua hệ thống điện tử, liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia.
Điều này không chỉ giúp tăng tốc thủ tục
hành chính mà còn buộc doanh nghiệp phải quản trị dữ liệu nội bộ rõ ràng, chính
xác, thống nhất.
III. DOANH NGHIỆP CẦN THAY ĐỔI GÌ ĐỂ
THÍCH ỨNG?
1. Đánh giá lại hệ thống quản trị nội bộ
Để đánh giá hệ thống quản trị, doanh
nghiệp nên rà soát lại:
- Quy trình ra quyết định nội bộ;
- Cơ chế kiểm soát quyền lực người đại
diện pháp luật;
- Hệ thống văn bản, biểu mẫu minh bạch
và lưu trữ hợp lệ;
- Mức độ phân quyền, phân nhiệm rõ ràng
giữa các phòng ban
Những điều này sẽ giúp doanh nghiệp hạn
chế xung đột nội bộ, nâng cao hiệu quả điều hành và tạo nền tảng pháp lý vững
chắc nếu có tranh chấp.
2. Rà soát toàn bộ thông tin pháp lý, vốn
góp và chủ sở hữu thực tế
Doanh nghiệp cần rà soát lại:
- Vốn góp thực tế và điều chỉnh lại nếu
không đúng cam kết;
- Xác định rõ ai là “chủ sở hữu hưởng lợi”
và chuẩn bị hồ sơ liên quan;
- Đảm bảo thông tin trên Cổng thông tin
đăng ký doanh nghiệp và dữ liệu nội bộ là thống nhất
3. Xây dựng quy trình cập nhật thông tin
thường xuyên và đúng hạn
Luật mới yêu cầu doanh nghiệp phải cập
nhật kịp thời các thay đổi liên quan đến các nội dung sau:
- Chủ sở hữu hưởng lợi;
- Người đại diện pháp luật;
- Thành viên góp vốn, cổ đông sáng lập;
- Địa chỉ trụ sở, ngành nghề kinh
doanh...
Việc doanh nghiệp không cập nhật hoặc cập
nhật sai có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí dẫn đến thu hồi giấy phép.
IV. CƠ HỘI TỪ VIỆC QUẢN TRỊ TỐT VÀ MINH
BẠCH HÓA THÔNG TIN
Nếu được thực hiện đúng cách, Luật Doanh
nghiệp sửa đổi 2025 có thể trở thành đòn bẩy giúp doanh nghiệp đạt được những lợi
ích như sau:
- Tăng mức độ tín nhiệm với nhà đầu tư,
ngân hàng và đối tác, đặc biệt là doanh nghiệp có kế hoạch huy động vốn hoặc mở
rộng kinh doanh;
- Giảm rủi ro pháp lý, tránh bị thanh
tra, kiểm tra đột xuất;
- Tiết kiệm chi phí và thời gian hành
chính nhờ quy trình số hóa, đơn giản;
- Tạo nền tảng cho IPO, gọi vốn quốc tế,
do đáp ứng tiêu chuẩn minh bạch quốc tế (FATF, OECD...);
- Xây dựng thương hiệu uy tín, đặc biệt
trong các lĩnh vực cần sự tin cậy cao như tài chính, công nghệ, bất động sản,
giáo dục...
Luật Doanh nghiệp sửa đổi năm 2025 không
chỉ là một công cụ pháp lý xử lý vi phạm, mà còn là một cơ hội tái cấu trúc
doanh nghiệp theo hướng minh bạch và bền vững. Từ việc xác định chủ sở hữu thực
sự, chuẩn hóa dữ liệu nội bộ, số hóa thủ tục hành chính đến siết trách nhiệm
người đại diện, luật mới giúp doanh nghiệp tiến gần hơn đến các tiêu chuẩn quản
trị hiện đại mà các quốc gia phát triển đang áp dụng. Doanh nghiệp nào biết tận
dụng thời điểm này để cải tổ, chuẩn hóa và chủ động tuân thủ, chắc chắn sẽ nắm
lợi thế lớn trong cuộc đua trên thị trường minh bạch và cạnh tranh sắp tới,
Trên đây là những nội dung tư vấn cơ bản
của chúng tôi. Nếu quý khách hàng cần hỗ trợ chi tiết hơn hoặc gặp khó khăn
trong quá trình thực hiện thủ tục, vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để
được hướng dẫn và hỗ trợ kịp thời, nhanh chóng và hiệu quả nhất.
Tham khảo thêm: Hướng dẫn đăng ký định danh điện tử cho doanh nghiệp
UY TÍN – CHẤT LƯỢNG – HIỆU QUẢ CAO là những
giá trị chúng tôi mang lại cho Quý khách hàng. Đáp lại những giá trị đó là những
phản hồi rất tích cực đã mang lại động lực cho Khánh An phát triển như ngày hôm
nay. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi.
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH TƯ VẤN KHÁNH AN
Address: 88 To Vinh Dien, Khuong Trung,
Thanh Xuan, Ha Noi
Mobile: 02466.885.821 / 096.987.7894
Web: Khanhanlaw.com
Email: Info@khanhanlaw.net
Khuyến cáo:
Bài viết này chỉ nhằm mục đích cung cấp các thông tin chung và không nhằm cung cấp bất kỳ ý kiến tư vấn cho bất kỳ trường hợp cụ thể nào. Các quy định pháp luật được dẫn chiếu trong nội dung bài viết có hiệu lực vào thời điểm đăng tải bài viết nhưng có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đọc. Do đó, chúng tôi khuyến nghị bạn luôn tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi áp dụng.
Các vấn đề liên quan đến nội dung hoặc quyền sở hữu trí tuệ của bài viết, vui lòng gửi email đến info@khanhanlaw.net.
Khánh An là một công ty tư vấn tại Việt Nam có kinh nghiệm và năng lực cung cấp các dịch vụ tư vấn liên quan đến Doanh nghiệp và Đầu tư. Vui lòng tham khảo về dịch vụ của chúng tôi qua website: khanhanlaw.com hoặc liên hệ trực tiếp qua số Hotline: 02488.821.921 hoặc 096.987.7894.